Neste artigo, José Antonio Alfonso, xornalista do equipo de Enerxías Renovables, avoga polo abandono de enganos e rumores que se verten sobre as renovables en lugar de abordar con claridade o debate, inevitable e necesario, sobre un cambio de modelo enerxético. É xusto dicir que as renovables son moi caras e obviar o que custan as fontes convencionais? Só é un exemplo.
Ignorancia ou mala fe. Rumores ou proxectos. Verdades ou mentiras. O sector das enerxías renovables vive nunha dicotomía próxima a un acto teatral histérico no que todo vale. É unha sinfonía desconcertante que algúns tocan ocultos no espazo asignado ao tramoista porque non queren saír á escena, aínda que si manexala. O bombardeo é constante, delirante…, sobre todo para o cidadán que xa non sabe nin a quen crer nin porqué. Non me engane, por favor!
Cando comezou a estenderse a estratexia da confusión? Quen deu o primeiro paso? Cal é o engano máis basto? Imposible responder a esas preguntas. Arduo labor para quen tire de hemeroteca. Pero si é factible mostrar algunhas “perlas” próximas no tempo. Son máis que suficientes para ensinar a batalla enerxético-económica-política e de poder que se está librando. (O termo ambiental parece que non interesa).
Un dos enganos máis bastos é afirmar que quitando as primas ás enerxías renovables axudaríase, e moito, a resolver o déficit público. Este mes de maio o diario británico Financial Times publicaba un artigo de José María Aznar no que o ex-presidente do goberno relataba sete medidas para saír da crise. En posto de pódium, a segunda, mencionaba cambios na política enerxética como deixar de subvencionar fontes de enerxía renovables pouco eficientes. (É de supor que se refería a esas tecnoloxías que cubriron o 40% da demanda eléctrica durante o primeiro cuadrimestre de 2010, segundo os datos de Rede Eléctrica Española).
A receita de Aznar provocou que desde beiras próximas ao ex-da Moncloa (tanto políticas como mediáticas) clamásese pola supresión das primas ás renovables para liquidar o déficit público, demostrando a máis absoluta ignorancia ou mala fe ao confundir/mesturar déficit público con déficit tarifario. O déficit tarifario repercute no recibo da luz, de tal maneira que se quitamos a percepción económica ás renovables o déficit público non se moverá, nin sequera se reduciría o déficit tarifario. E isto último asegúrao o Ministerio de Industria, nada sospeitoso neste caso, xa que todos os cambios de política enerxética que prepara contemplan a redución do déficit tarifario.
Aclarada a torpeza/ignorancia cabe preguntarse hai que quitar as primas ás renovables? A cuestión é pertinente se se escoitou ao deputado do PP, Miguel Arias Cañete, acusar o goberno de que con “os seus bandazos normativos” na retribución ás renovables “escorrenta o investimento” e practica os mesmos métodos de “quebra xurídica” dalgúns gobernos suramericanos. Quen recibe a pedrada, por suposto, é o Ministro de Industria, Miguel Sebastián, nunha sesión de control ao goberno no Congreso dos Deputados.
Lido Aznar e escoitado Arias Cañete, que facemos cunhas primas que se arbitraron e puxeron en marcha durante o primeiro goberno Aznar? E se hai que retiralas, todas as do réxime especial, incluídas as destinadas aos combustibles fósiles das plantas de coxeración? En 2009, 1.114 millóns de euros destináronse ao gas.
As renovables crearon o déficit tarifario.
Esta aseveración polo menos parece inxusta. Foi a finais dos anos 90 cando o goberno de José María Aznar articulou a existencia de certas percepcións económicas á produción de electricidade mediante tecnoloxías renovables. As primas naceron cando o déficit tarifario xa existía polo tanto dunha política, practicada tanto polos gobernos de Aznar como os de Zapatero, que optou por manter o prezo da electricidade por baixo dos seus custos de produción, desde Rodrigo Rato a Miguel Sebastián. Nos últimos 18 anos (de 1990 a 2008) o prezo da luz baixou a prezos constantes un 38,8%.
As renovables soben a tarifa eléctrica.
O recibo da luz subirá por culpa das renovables. A frase non é literal, pero si gráfica doutras expresións que estimatizan a determinadas tecnoloxías coa existencia de facturas máis altas. E iso si prende na cidadanía. Ese discurso esquece que grazas á participación renovable o prezo medio do mercado eléctrico (o denominado *pool) descendeu nos últimos anos. De 7 céntimos o *kWh en 2007 a 3 céntimos o *kWh a finais de 2009.
Se se observa o exercicio 2009 o custo da factura eléctrica foi un 15% menor respecto de 2008. Isto sucedeu en gran parte pola irrupción das renovables que baixaron o prezo medio do pool de 66 a 38 euros MWh ao limitar a produción das tecnoloxías fósiles do réxime ordinario. Tecnoloxías como a eólica ou a fotovoltaica impediron unha maior entrada no sistema das centrais de gas, que normalmente marcan o prezo de casación definitivo do mercado eléctrico. E a tendencia á baixa mantense en 2010. Mesmo por baixo de 30 euros *MWh.
Incluír as renovables nos Orzamentos Xerais do Estado.
Esta é outra das “frases do mes”. Un rumor persistente a pesar do desmentido oficial do Secretario de Estado de Enerxía. Pedro Marín afirmou que o goberno non sacará da tarifa eléctrica as primas ás renovables para cargalas nos Orzamentos Xerais do Estado. A trampa, proposta por quen lle gustaría que se fixese, é dobre.
Desde un punto de vista conxuntural parece pouco afortunado cargar o orzamento nacional con outro gasto cando desde Moncloa tómanse medidas para reducir o déficit (baixada do soldo dos funcionarios, conxelación de pensións…). Pero hai unha razón estrutural máis poderosa. Se as primas pasasen ao Orzamento Xeral do Estado converteríanse en “axudas de estado”, que están prohibidas pola Unión Europea. É dicir, a inclusión das renovables nos orzamentos do estado aseméllase máis a unha puntilla de descabello que a un cambio normativo.
As renovables son moi caras.
O Ministro de Industria reuniuse o pasado 6 de maio coas asociacións de enerxías renovables ás que lles facilitou un documento no que se cita que o custo das renovables sería de 126.000 millóns de euros nos próximos 25 anos. Este é o único custo ao que alude o goberno nese informe, ou polo menos é o que din os que o leron.
126.000 millóns son moitos ou poucos, e respecto de que. As importacións enerxéticas de España en 2008 foron duns 42.000 millóns de euros que, multiplicado por 25 anos, supera o billón de euros. Supondo que o prezo de petróleo, gas e carbón mantéñase estable os próximos 25 anos.
Un exemplo. Unha das tecnoloxías á que se sinala co dedo por cobrar as curmás máis caras é a solar fotovoltaica, pero cando se lanza esa afirmación esquécese explicar que esa mesma tecnoloxía conseguiu reducir os seus custos un 54%, segundo recoñece industria, e seguirán baixando. En dous anos espérase que consiga a paridade de rede. Que actividade económica é capaz de reducir os seus custos a ese ritmo?
José Antonio Alfonso
No hay comentarios:
Publicar un comentario